Tìm hiểu luật chơi cầu lông đơn và đôi theo chuẩn quốc tế

Cầu lông là môn thể thao phổ biến và hấp dẫn, thu hút nhiều người chơi ở mọi lứa tuổi. Để chơi tốt và đạt thành tích cao, nắm vững luật chơi cầu lông là điều vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy tắc cơ bản và cần thiết trong luật chơi cầu lông.

Lịch sử của bộ môn Cầu lông

Cầu lông là môn thể thao dùng vợt có tốc độ nhanh nhất thế giới, nổi bật với những cú đánh mạnh mẽ và linh hoạt. 

Với luật chơi đơn giản, dễ tiếp cận, chỉ cần một cây vợt, một quả cầu và một tấm lưới, bạn đã có thể bắt đầu tham gia trận đấu. Môn thể thao này phù hợp với mọi lứa tuổi và có thể chơi ở nhiều địa điểm, từ sân nhà, công viên cho đến các trung tâm thể thao.

Hiện nay, cầu lông không chỉ là hoạt động giải trí mà còn là môn thi đấu chính thức trong Thế vận hội Olympic. Các giải đấu quốc tế như Giải vô địch cầu lông thế giới và Thomas Cup đã góp phần đưa cầu lông trở nên phổ biến, thu hút sự quan tâm của nhiều người trên khắp thế giới. 

Với tính linh hoạt và tính giải trí cao, cầu lông đã trở thành bộ môn thể thao yêu thích, giúp nâng cao sức khỏe và tạo cơ hội giao lưu, gắn kết trong cộng đồng.

Luật đánh cầu lông đơn

Quy định về sân cầu lông đơn

Kích thước sân cầu lông đơn được quy định theo tiêu chuẩn của Liên đoàn Cầu lông Thế giới (BWF) và được áp dụng rộng rãi tại các giải đấu cấp quốc gia và quốc tế:

• Chiều dài sân: 13.40 m (44 feet), đảm bảo không gian cho các cú đánh và di chuyển.
• Chiều rộng sân (không tính hai đường biên): 5.18 m (17 feet), tạo ra một khu vực đủ rộng để các vận động viên có thể thực hiện những kỹ thuật cần thiết.
• Đường chéo sân: 14.38 m (47 feet), khoảng cách này tối ưu cho các trận đấu tốc độ cao và đòi hỏi sự chính xác.

Phạm vi giao cầu và nhận cầu

Sân cầu lông đơn được chia thành hai khu vực, bao gồm bên trái và bên phải. Vị trí người giao cầu thay đổi dựa trên số điểm hiện tại:

• Khi người giao cầu có điểm số chẵn (0, 2, 4,...), họ sẽ giao cầu từ nửa sân bên phải.
• Khi người giao cầu có điểm số lẻ (1, 3, 5,...), họ sẽ giao cầu từ nửa sân bên trái.

Người nhận cầu đứng ở phần sân đối diện và chéo so với người giao cầu. Cả hai người chơi cần tránh đứng chạm vào các đường biên để đảm bảo tính công bằng và tuân thủ luật.

Luật phát cầu lông đơn

Trong cầu lông đơn, quy định giao cầu rất quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong thi đấu. Khi thực hiện cú giao cầu, người chơi cần hạ thấp cánh tay và đặt cầu dưới thắt lưng để tung cầu. Nếu người chơi tung cầu cao hơn hoặc không tuân thủ quy tắc này, đó sẽ bị coi là vi phạm và dẫn đến mất lượt.

Luật thi đấu “chơi theo lượt” được áp dụng ở các giải đấu, với các vận động viên được sắp xếp thi đấu theo vòng loại. Họ sẽ có thời gian chuẩn bị để tham gia các trận đấu trong tuần trước khi tiến vào vòng tiếp theo.

Cách tính điểm cầu lông đơn

Một trận đấu cầu lông thường bao gồm 3 hiệp, và mỗi hiệp sẽ diễn ra theo nguyên tắc tính điểm cụ thể nhằm đảm bảo tính công bằng và cạnh tranh. Dưới đây là cách tính điểm trong mỗi hiệp đấu:

• Người chơi nào đạt 21 điểm đầu tiên và có cách biệt ít nhất 2 điểm so với đối thủ sẽ giành chiến thắng trong hiệp đấu đó. Nguyên tắc này đảm bảo rằng người chiến thắng thực sự có lợi thế và khả năng kiểm soát trận đấu.
• Khi tỷ số đạt 20-20, trận đấu sẽ tiếp tục cho đến khi một trong hai người chơi ghi liên tiếp 2 điểm cách biệt để kết thúc hiệp đấu. Điều này có nghĩa là trận đấu có thể kéo dài hơn nếu các đối thủ tiếp tục duy trì thế cân bằng, tạo ra sự kịch tính và thách thức cho cả hai bên.
• Nếu tỷ số lên đến 29-29, trận đấu sẽ chỉ kết thúc khi một trong hai người chơi ghi điểm thứ 30 trước. Đây là điểm số tối đa của mỗi hiệp, và người chơi đạt được điểm này sẽ là người chiến thắng hiệp đấu. Điều này tạo cơ hội cho trận đấu trở nên căng thẳng và đầy hấp dẫn, đặc biệt là khi cả hai bên đều rất ngang tài ngang sức.

Trong thể thức đánh cầu lông đơn, hai người chơi sẽ đối đầu từ hai phía đối diện của sân. Người giao cầu khi thắng lượt đánh sẽ ghi điểm và tiếp tục giao cầu từ phần sân đối thủ. 

Ngược lại, nếu người đỡ cầu thắng lượt đánh, họ sẽ ghi một điểm và trở thành người giao cầu tiếp theo. Quy tắc này đảm bảo sự luân phiên công bằng và tạo cơ hội cho cả hai người chơi thể hiện kỹ năng và chiến thuật của mình trên sân.

Phạm lỗi trong cầu lông đơn

Theo quy định của Liên đoàn Cầu lông Thế giới (BWF), nếu người chơi phạm lỗi, đối thủ sẽ được ghi điểm và giành quyền giao cầu. Một số lỗi phổ biến bao gồm:

• Đánh rơi cầu trong quá trình phát.
• Cầu chạm lưới, cầu rơi ngoài biên hoặc cầu chạm vào cơ thể hoặc trang phục của người chơi.

Những lỗi này sẽ bị coi là vi phạm luật chơi, và điểm sẽ được tính cho đối thủ. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong mỗi trận đấu.

Luật cầu lông đôi

Quy tắc ngẫu nhiên

Trong luật cầu lông đôi, dù là trong các giải đấu lớn như Thế vận hội Olympic hay trong những trận đấu giải trí với gia đình, việc tung đồng xu trước khi bắt đầu trận đấu là cần thiết để xác định bên nào giao cầu trước. 

Trong các trận đấu vui chơi với bạn bè, nên tung đồng xu để tuân thủ luật chính xác thay vì tranh cãi quyền giao cầu. Đôi nào thắng lượt đánh sẽ giành quyền giao cầu tiếp theo. Nếu đội của bạn thắng lượt đánh đầu tiên, đội của bạn sẽ thực hiện giao cầu.

Biên

Người giao cầu phải thực hiện cú giao cầu trong phạm vi vạch trắng ở phần sân đối diện theo đường chéo và cầu phải rơi vào khu vực này để được tính hợp lệ. Sau khi cầu đã được đỡ, các người chơi có thể đánh cầu ở bất cứ vị trí nào trong sân.

Luật phát cầu lông đôi

Trong cầu lông đôi, luật phát cầu có phần phức tạp hơn, vì mỗi đội có hai thành viên, và cả hai đều có thể có quyền giao cầu. Nguyên tắc chung là trận đấu luôn bắt đầu từ sân bên phải, và thứ tự giao cầu sẽ dựa vào điểm số chẵn hay lẻ, giống như trong cầu lông đơn.

Ví dụ, nếu điểm số đang là 0-0 (là số chẵn), người chơi phải giao cầu từ sân bên phải. Khi bắt đầu một hiệp mới, người chơi vẫn giữ nguyên vị trí trên sân như trong hiệp trước (trái hoặc phải) và tiếp tục thực hiện giao cầu theo thứ tự luân phiên. Lưu ý, người chơi không được đổi sân nếu không ghi được điểm khi đang giữ quyền giao cầu.

Phạm lỗi trong cầu lông đôi

Khi giao cầu hoặc đánh cầu, người chơi cần đảm bảo cầu rơi trong phạm vi khu vực giao cầu. Nếu cầu vượt qua vạch trắng trên sân, đối phương sẽ ghi điểm. Ngoài ra, nếu đuôi cầu chạm vào tay trong quá trình đánh cũng sẽ bị tính là phạm lỗi. Chỉ người nhận cầu ban đầu mới được phép đánh trả cú giao cầu.

Quy cách tính điểm trong cầu lông

Một trận cầu lông đôi thường bao gồm 3 hiệp đấu, mỗi hiệp kéo dài đến 21 điểm. Đội thắng là đội giành chiến thắng trong 2 trên 3 hiệp đấu. Mỗi lần giao cầu đều tính điểm, và đội nào thắng lượt đánh sẽ ghi được 1 điểm, bất kể đó là đội giao cầu hay đội đỡ cầu.

• Khi tỷ số đạt 20-20, đội nào dẫn trước 2 điểm sẽ thắng hiệp đó (ví dụ: 20-22, 23-25).
• Nếu tỷ số đạt 29-29, đội nào ghi được điểm thứ 30 trước sẽ giành chiến thắng hiệp đấu.
• Đội thắng hiệp đấu sẽ giành quyền giao cầu ở lượt tiếp theo.

Nghỉ giữa hiệp

Trong mỗi trận đấu cầu lông đôi, người chơi sẽ được nghỉ 2 phút giữa các hiệp đấu để có thời gian hồi phục, thảo luận chiến thuật và chuẩn bị tinh thần cho hiệp đấu tiếp theo. 

Thời gian nghỉ này là cơ hội quan trọng để các đội đánh giá lại hiệu suất của mình, điều chỉnh chiến lược và chuẩn bị cho những thách thức tiếp theo trong trận đấu.

Ngoài ra, trong từng hiệp đấu, khi tỷ số đạt mốc 11 điểm, các đội sẽ được nghỉ 1 phút. Khoảng thời gian nghỉ này tuy ngắn hơn so với thời gian nghỉ giữa hiệp, nhưng vẫn đủ để người chơi lấy lại hơi thở, bổ sung năng lượng, và điều chỉnh lại lối chơi sao cho phù hợp với tình hình hiện tại trên sân. 

Đây là thời điểm quan trọng để các huấn luyện viên có thể hướng dẫn cụ thể, đưa ra các điều chỉnh chiến thuật nhằm giúp đội của mình duy trì phong độ và tập trung cho phần còn lại của hiệp đấu.

Quy tắc đổi sân

Theo luật chơi cầu lông đôi, các đội sẽ đổi sân ở các thời điểm cụ thể nhằm đảm bảo sự công bằng và cân bằng điều kiện thi đấu cho cả hai bên. Các thời điểm đổi sân như sau:

• Khi kết thúc hiệp đấu đầu tiên: Sau khi hiệp đấu đầu tiên kết thúc, hai đội sẽ đổi sân để chuẩn bị cho hiệp đấu thứ hai. Việc này giúp đảm bảo cả hai đội đều có cơ hội thi đấu ở cả hai bên sân, tránh tình trạng một đội gặp bất lợi do điều kiện ánh sáng, gió hoặc bất kỳ yếu tố nào ảnh hưởng đến mặt sân.
• Khi kết thúc hiệp đấu thứ hai và chuẩn bị vào hiệp đấu thứ ba: Nếu hai đội đều giành được một hiệp thắng và trận đấu bước sang hiệp thứ ba quyết định, các đội sẽ tiếp tục đổi sân một lần nữa. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng cho cả hai bên trong hiệp đấu quyết định, khi mà cả hai đội đều đã có cơ hội thi đấu ở cả hai phía sân.
• Trong hiệp đấu thứ ba, khi đội đầu tiên đạt 11 điểm: Nếu trận đấu bước vào hiệp thứ ba, khi một trong hai đội đạt mốc 11 điểm đầu tiên, các đội sẽ đổi sân ngay lập tức. 
• Việc đổi sân tại mốc 11 điểm này là một quy định nhằm đảm bảo các điều kiện thi đấu được cân bằng, giúp loại bỏ những lợi thế hoặc bất lợi có thể phát sinh do các yếu tố bên ngoài, như ánh sáng, hướng gió hay tình trạng mặt sân.

Hiểu và tuân thủ đúng luật chơi cầu lông không chỉ giúp bạn nâng cao kỹ năng mà còn tạo ra những trận đấu công bằng và hấp dẫn. Hãy áp dụng các quy tắc này để cải thiện lối chơi của mình ngay hôm nay!