Uống thuốc bị sưng vù mặt phải làm sao? Chuyên gia giải đáp

Bạn vừa uống thuốc và nhận thấy khuôn mặt mình bắt đầu sưng lên? Cảm giác khó chịu này không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn khiến bạn lo lắng. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng này và bạn nên làm gì để giảm sưng phù? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này.

Nguyên nhân gây phù mặt khi uống thuốc

Phù mặt khi uống thuốc là một tác dụng phụ khá phổ biến ở nhiều loại thuốc. Tình trạng này có thể xuất hiện do phản ứng dị ứng hoặc do tác dụng phụ của một số thành phần trong thuốc, đặc biệt là các loại thuốc có khả năng gây giữ nước.  

Phản ứng dị ứng thuốc

Phản ứng dị ứng với thuốc là nguyên nhân phổ biến dẫn đến phù mặt. Khi cơ thể bị dị ứng với một thành phần trong thuốc, hệ miễn dịch sẽ phản ứng lại, dẫn đến tình trạng viêm và sưng tại các mô mềm, đặc biệt là vùng mặt, môi, mắt và cổ họng.

Các triệu chứng đi kèm của phản ứng dị ứng thường bao gồm:

• Ngứa và nổi mẩn đỏ: Da có thể bị mẩn đỏ, ngứa, tạo cảm giác khó chịu.
• Khó thở: Trong trường hợp nghiêm trọng, phản ứng dị ứng có thể gây sưng phù cổ họng, làm cản trở đường thở, gây khó thở.
• Sốc phản vệ: Đây là một phản ứng nguy hiểm, cần được cấp cứu kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí có thể đe dọa tính mạng.

Nếu phát hiện mình bị phù mặt kèm theo các triệu chứng dị ứng này, cần ngừng thuốc ngay lập tức và tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều trị kịp thời.

Tác dụng phụ của thuốc chứa corticoid

Corticoid là nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị các bệnh mạn tính như viêm khớp, hen suyễn và bệnh da liễu. Mặc dù hiệu quả trong việc chống viêm, corticoid lại có tác dụng phụ là giữ nước và muối trong cơ thể, dẫn đến tình trạng phù nề.

Cơ chế này xảy ra khi corticoid làm thay đổi chức năng của hormone kiểm soát lượng nước và muối trong cơ thể, khiến cơ thể tích nước, đặc biệt là ở vùng mặt và các chi. Nếu dùng thuốc corticoid lâu dài hoặc liều cao, nguy cơ phù nề càng tăng cao.

Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs)

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen được sử dụng phổ biến để giảm đau và chống viêm. Tuy nhiên, một số người sử dụng NSAIDs có thể gặp phải tác dụng phụ là giữ nước và gây phù mặt.

NSAIDs có thể làm giảm khả năng lọc nước của thận, gây tích tụ dịch trong cơ thể, dẫn đến phù nề, đặc biệt là ở vùng mặt và mắt. Phản ứng này có thể xảy ra ngay cả khi sử dụng thuốc trong thời gian ngắn, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm hoặc có tiền sử về bệnh thận.

Tác dụng phụ của thuốc điều trị tăng huyết áp

Một số loại thuốc điều trị tăng huyết áp, đặc biệt là nhóm thuốc chẹn kênh canxi, có thể gây tác dụng phụ là phù mặt. Các thuốc này hoạt động bằng cách làm giãn mạch máu, cải thiện lưu thông máu để giảm huyết áp. Tuy nhiên, điều này cũng có thể dẫn đến tình trạng tích tụ dịch trong các mô, gây phù nề.

Người sử dụng thuốc chẹn kênh canxi như amlodipine thường có triệu chứng sưng phù, đặc biệt là ở mặt, chân và tay. Nếu gặp phải tình trạng này, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi loại thuốc điều trị.

Thuốc gây phản ứng giữ nước

Ngoài corticoid và NSAIDs, còn nhiều loại thuốc khác có tác dụng phụ gây giữ nước trong cơ thể, dẫn đến phù mặt. Các loại thuốc này bao gồm:

• Thuốc nội tiết tố: Một số loại thuốc điều chỉnh hormone hoặc thuốc tránh thai có thể gây giữ nước, gây phù nề mặt.
• Thuốc điều trị tiểu đường: Một số thuốc điều trị tiểu đường, đặc biệt là nhóm thuốc thiazolidinedione, cũng có tác dụng phụ giữ nước.

Việc sử dụng những loại thuốc này cần được giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ để phát hiện sớm các tác dụng phụ và điều chỉnh kịp thời.

Triệu chứng kèm theo khi bị phù mặt do thuốc

Khi cơ thể phản ứng với các loại thuốc bằng triệu chứng phù mặt, điều này có thể đi kèm với nhiều dấu hiệu nguy hiểm khác, tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người và loại thuốc đang sử dụng. Các triệu chứng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể đe dọa sức khỏe nếu không được nhận diện và xử lý kịp thời.  .

Phù nề kèm khó thở, đau ngực

Phù mặt đi kèm với khó thở hoặc đau ngực là dấu hiệu cảnh báo của phản ứng phản vệ – một tình trạng nguy hiểm và đe dọa tính mạng. Đây là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng với thuốc, thường xảy ra đột ngột sau khi dùng thuốc. Triệu chứng này yêu cầu sự can thiệp cấp cứu ngay lập tức để tránh biến chứng nặng nề hơn.

Dấu hiệu nhận biết phản ứng phản vệ bao gồm:

• Khó thở, thở gấp: Đường hô hấp bị hẹp lại do sưng phù, gây cản trở luồng không khí vào phổi.
• Đau ngực, tức ngực: Do hệ tuần hoàn bị ảnh hưởng, người bệnh có thể cảm thấy đau nhói, nặng ngực.
• Ngất xỉu hoặc chóng mặt: Là kết quả của việc oxy không được cung cấp đủ cho não.

Nếu bạn hoặc người xung quanh gặp phải các triệu chứng này, cần gọi cấp cứu ngay lập tức và cung cấp thông tin về loại thuốc đã sử dụng cho bác sĩ.

Ngứa, nổi mẩn đỏ, phát ban

Đây là triệu chứng phổ biến khi cơ thể phản ứng dị ứng với thuốc. Phù nề mặt kèm theo ngứa, nổi mẩn đỏ hoặc phát ban thường cho thấy người bệnh đang bị dị ứng da. Phản ứng này xảy ra khi hệ miễn dịch nhận diện sai thuốc là một chất độc hại và tạo ra kháng thể để chống lại, dẫn đến viêm nhiễm tại các mô mềm như da.

Người bệnh có thể trải qua:

• Ngứa rát trên da, đặc biệt là vùng mặt và cổ.
• Nổi mẩn đỏ hoặc phát ban trên da, có thể lan rộng ra khắp cơ thể nếu không điều trị kịp thời.
• Sưng vùng mắt, môi, cổ: Dấu hiệu này xuất hiện khi phản ứng dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Đối với những trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể kê thuốc kháng histamin để giảm triệu chứng. Tuy nhiên, nếu ngứa và mẩn đỏ lan nhanh hoặc đi kèm với khó thở, cần đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Khó mở mắt, sưng môi

Sưng môi và khó mở mắt là những biểu hiện thường gặp khi bị phù mạch do thuốc. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến các mô xung quanh mắt, miệng và thậm chí cả lưỡi, gây ra tình trạng khó nuốt hoặc nghẹn khi ăn uống. Phù mạch thường xảy ra khi dùng các loại thuốc như thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors), thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc thuốc kháng sinh.

Nếu triệu chứng phù mạch kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, người bệnh cần được thăm khám để bác sĩ tìm ra nguyên nhân cụ thể và có phương pháp điều trị thích hợp. Trong một số trường hợp, việc ngưng thuốc có thể là giải pháp cần thiết.

Khó tiểu, giảm lượng nước tiểu

Khi phù mặt liên quan đến việc giữ nước trong cơ thể, người bệnh thường gặp hiện tượng khó tiểu hoặc giảm lượng nước tiểu. Điều này có thể là dấu hiệu của việc thận không hoạt động hiệu quả, không thể đào thải chất lỏng ra ngoài, dẫn đến tích tụ dịch trong cơ thể.

Ngoài ra, những triệu chứng khác liên quan đến thận cũng có thể xuất hiện như:

• Nước tiểu sẫm màu, mùi khác thường.
• Phù nề ở các vùng khác như chân, tay, mắt cá chân.
• Mệt mỏi, chóng mặt, dấu hiệu của sự mất cân bằng điện giải trong cơ thể.

Nếu gặp tình trạng này, việc đến gặp bác sĩ để kiểm tra chức năng thận và điều chỉnh phác đồ điều trị là cần thiết.

Cách xử lý khi bị phù mặt do uống thuốc

Phù mặt do thuốc là tình trạng cần được quan tâm và xử lý kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm. Khi phát hiện dấu hiệu phù mặt sau khi dùng thuốc, dưới đây là các bước xử lý bạn cần thực hiện:

Ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức

Khi phát hiện cơ thể có dấu hiệu phù mặt sau khi uống thuốc, điều quan trọng đầu tiên là ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức. Việc ngừng thuốc sẽ giúp ngăn chặn phản ứng dị ứng tiếp tục phát triển và giảm nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng hơn như sốc phản vệ. Tuy nhiên, bạn không nên tự ý ngừng thuốc mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ về cách xử lý tiếp theo.

Liên hệ bác sĩ ngay lập tức

Sau khi ngừng thuốc, bạn nên liên hệ với bác sĩ ngay để được tư vấn và kiểm tra tình trạng sức khỏe. Bác sĩ có thể đánh giá mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và điều chỉnh đơn thuốc hoặc thay đổi loại thuốc khác phù hợp với bạn hơn. Trong trường hợp có phản ứng dị ứng nghiêm trọng như khó thở, đau ngực, hoặc sưng phù nặng, bạn nên đến bệnh viện ngay lập tức để được cấp cứu kịp thời.

Dùng thuốc kháng histamin (chống dị ứng)

Nếu bác sĩ xác định phù mặt do phản ứng dị ứng thuốc, bạn có thể được kê thuốc kháng histamin để giảm triệu chứng dị ứng và sưng phù. Các loại thuốc kháng histamin như loratadin, cetirizin có thể giúp giảm nhanh các triệu chứng dị ứng như phù nề, ngứa, nổi mẩn. Tuy nhiên, chỉ dùng thuốc khi có chỉ định từ bác sĩ.

Theo dõi tình trạng sức khỏe liên quan

Khi bị phù mặt do thuốc, điều quan trọng là phải theo dõi tình trạng sức khỏe liên quan, đặc biệt là các dấu hiệu như nhiệt độ cơ thể, hô hấp và các biểu hiện khác như ngứa, nổi mẩn đỏ hoặc khó thở. Nếu thấy các dấu hiệu bất thường hoặc tình trạng sức khỏe không cải thiện sau khi dùng thuốc, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức.

Uống nhiều nước và giảm lượng muối

Để giúp cơ thể thải bớt dịch và giảm phù, bạn cần uống nhiều nước và hạn chế lượng muối trong chế độ ăn uống. Việc này sẽ giúp cơ thể giảm tình trạng giữ nước, giúp giảm nhanh các triệu chứng phù nề. Ngoài ra, bạn nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để hỗ trợ hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe.

Thay đổi hoặc giảm liều thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bạn giảm liều thuốc đang sử dụng hoặc chuyển sang một loại thuốc khác phù hợp hơn với cơ địa của bạn. Việc tự ý thay đổi liều lượng thuốc mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ có thể gây nguy hiểm, vì vậy bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Phù mặt do uống thuốc có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề nghiêm trọng, vì vậy, bạn cần phải gặp bác sĩ ngay trong các trường hợp sau:

Phù mặt kèm khó thở, mạch nhanh

Đây là tình trạng nguy hiểm có thể liên quan đến sốc phản vệ – một phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng. Nếu bạn cảm thấy khó thở, mạch đập nhanh cùng với sưng phù trên mặt, hãy tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.

Sưng mặt kéo dài dù đã ngừng thuốc

Nếu sưng mặt không thuyên giảm sau khi đã ngừng thuốc và thực hiện các biện pháp xử lý tại nhà, đây có thể là dấu hiệu của tác dụng phụ nghiêm trọng. Bạn cần gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Xuất hiện thêm các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng khác

Nếu cùng với phù mặt, bạn gặp phải phát ban, nổi mề đay, sốt, sưng môi, mắt hoặc các triệu chứng dị ứng khác, đó có thể là dấu hiệu của dị ứng thuốc nghiêm trọng. Việc điều trị cần được thực hiện dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ.

Phù mặt do thuốc có thể là một phản ứng phụ nghiêm trọng. Nếu bạn gặp phải tình trạng này, hãy ngưng sử dụng thuốc ngay lập tức và liên hệ với bác sĩ để được tư vấn. Đồng thời, bạn có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để giảm sưng phù. Hãy nhớ rằng, sức khỏe là tài sản quý giá nhất, hãy luôn đặt nó lên hàng đầu