Luật chơi bóng bàn cơ bản - Từ A đến Z cho người mới

Luật chơi bóng bàn là nền tảng quan trọng giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thi đấu và các quy tắc cơ bản của môn thể thao này. Bài viết này sẽ cung cấp những quy định mới nhất và những quy tắc cơ bản để bạn tự tin hơn khi tham gia vào trận đấu.

Hướng dẫn chơi bóng bàn cho người mới

Hướng dẫn chi tiết cách cầm vợt bóng bàn chuẩn kỹ thuật

Hiện nay, trong bóng bàn, hai cách cầm vợt phổ biến và phù hợp cho người mới tập là cầm vợt ngang (Shakehand Grip) và cầm vợt dọc (Penhold Grip). Việc lựa chọn cách cầm vợt phù hợp sẽ giúp người chơi có được sự thoải mái và kiểm soát tốt hơn khi thi đấu.

Cách cầm vợt ngang

Cầm vợt ngang là một trong những cách cầm phổ biến nhất và thường được người chơi chuyên nghiệp cũng như nghiệp dư ưa chuộng do tính linh hoạt và khả năng phòng thủ tốt.

• Bước 1: Đặt phần tay cầm của vợt vào giữa ngón cái và ngón trỏ. Lưu ý rằng ngón cái và ngón trỏ sẽ tạo thành hình chữ “V”, các ngón còn lại bao quanh tay cầm để tạo sự chắc chắn nhưng không quá chặt để không làm căng cơ.
• Bước 2: Đặt ngón cái và ngón trỏ sát mép ngoài của vợt. Điều này giúp tạo điểm tựa cho các cú đánh và giữ thăng bằng khi chuyển động.
• Bước 3: Giữ cổ tay mềm và linh hoạt, tránh quá căng cơ để có thể dễ dàng thay đổi hướng và lực khi tiếp xúc bóng, giúp các cú đánh trở nên linh hoạt và chính xác hơn.

Cầm vợt ngang là cách cầm phổ biến với những người mới bắt đầu, giúp họ dễ dàng làm quen với các kỹ thuật cơ bản trong bóng bàn và tối ưu hóa khả năng phản xạ.

Cách cầm vợt dọc

Cầm vợt dọc, hay còn gọi là cầm vợt kiểu bút, thường được sử dụng trong các lối chơi tấn công mạnh mẽ. Phương pháp này tạo điều kiện cho người chơi tiếp cận bóng một cách nhanh chóng và tạo độ xoáy cao.

• Bước 1: Dùng ngón cái và ngón trỏ nắm chặt phần tay cầm, tạo điểm tựa ổn định và vững chắc. Điều này giúp kiểm soát lực tác động lên bóng và đảm bảo tính chính xác cho các cú đánh.
• Bước 2: Ba ngón còn lại (ngón giữa, áp út và ngón út) đỡ phía sau mặt vợt, làm điểm tựa và hỗ trợ cho các cú đánh bóng xoáy hoặc những pha trả bóng nhanh. Việc này giúp người chơi có thể dễ dàng xoay chuyển vợt khi cần điều chỉnh góc đánh.

Cầm vợt dọc phù hợp với những ai yêu thích phong cách chơi nhanh, mạnh mẽ và đầy tính chiến thuật.

Các kỹ thuật chơi bóng bàn cơ bản cho người mới tập

Để thành thạo bộ môn bóng bàn, người chơi cần nắm rõ các kỹ thuật cơ bản sau đây, từ cách giao bóng cho đến các cú đánh phòng thủ và tấn công.

Kỹ thuật giao bóng chuẩn

Giao bóng là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong bóng bàn vì nó không chỉ là bước khởi đầu của trận đấu mà còn giúp người chơi tạo ra lợi thế chiến thuật. Một cú giao bóng tốt có thể đặt đối phương vào thế bị động và mở ra cơ hội ghi điểm ngay từ đầu.

• Bước 1: Người chơi đứng với tư thế vuông góc 90 độ so với chiều dài của bàn, chân trước và chân sau đặt theo tư thế linh hoạt để dễ dàng di chuyển.
• Bước 2: Đặt quả bóng trên tay không thuận, tay thuận cầm vợt sẵn sàng. Đứng sau đường kẻ cuối của bàn, giữ bóng ngang với mép trên mặt bàn, chuẩn bị tung bóng.
• Bước 3: Tung bóng lên cao tối thiểu 16 cm, đảm bảo bóng không xoáy. Khi bóng rơi xuống, dùng vợt đánh vào bóng sao cho bóng chạm mặt bàn của mình trước rồi mới nảy qua lưới và chạm vào bàn của đối phương. Đây là kỹ thuật cơ bản nhưng cần thực hiện chính xác để tránh lỗi.

Kỹ thuật giao bóng là nền tảng, do đó người mới chơi nên luyện tập thường xuyên để làm chủ và nâng cao khả năng điều khiển bóng.

Kỹ thuật đánh bóng xoáy

Đánh bóng xoáy là kỹ thuật nâng cao giúp người chơi tạo lợi thế trong các pha tấn công và phòng thủ. Độ xoáy của bóng có thể làm đối phương khó đoán và phản ứng kịp thời, tạo cơ hội giành điểm.

Để thực hiện cú đánh bóng xoáy:

• Cần chú ý đến điểm tiếp xúc giữa mặt vợt và bóng, nên tiếp xúc ở phần bên của bóng thay vì ở tâm. Điều này giúp tạo độ xoáy và làm cho đường đi của bóng trở nên khó lường.
• Cổ tay cần linh hoạt và thả lỏng để tăng cường lực xoáy. Lực đánh phải nhanh, dứt khoát và linh hoạt để tạo độ xoáy tối đa.

Lưu ý: Tránh đánh thẳng vào tâm của bóng và không hướng bóng trực tiếp xuống mặt bàn vì sẽ làm giảm độ xoáy, ảnh hưởng đến hiệu quả của cú đánh.

Kỹ thuật cắt bóng (Chopping)

Cắt bóng là một trong những kỹ thuật phòng thủ hiệu quả, giúp làm giảm tốc độ và thay đổi điểm rơi của bóng, gây khó khăn cho đối phương trong việc phán đoán và phản ứng.

• Bước 1: Đứng cách bàn khoảng 1m, chân trái đưa lên trước và chân phải (chân thuận) đặt phía sau để tạo thế cân bằng. Tay cầm vợt nên giữ một góc nghiêng vuông góc hoặc hơi ngửa với mặt bàn.
• Bước 2: Khi bóng nảy lên từ mặt bàn và chuẩn bị rơi xuống, hãy dùng mặt vợt đánh vào phần dưới của bóng, nhằm tạo hiệu ứng cắt và làm giảm tốc độ bóng.

Lưu ý: Để thực hiện kỹ thuật cắt bóng hiệu quả, cần sử dụng lực từ cánh tay và cẳng tay theo chiều hướng từ trên xuống và về phía trước. Giữ cổ tay cố định để kiểm soát hướng đi và điểm rơi của bóng, giúp gia tăng độ chính xác và hiệu quả trong mỗi cú đánh.

Luật chơi bóng bàn thi đấu theo chuẩn quy định ITTF

Luật bóng bàn về dụng cụ thi đấu

Theo quy định của ITTF, các dụng cụ cần thiết trong môn bóng bàn bao gồm: bàn bóng bàn, lưới, bóng và vợt. Các dụng cụ này phải tuân thủ các tiêu chuẩn cụ thể mà ITTF đã đề ra để đảm bảo tính công bằng trong thi đấu.

Quy định về bàn bóng bàn

ITTF đưa ra các tiêu chuẩn cho bàn bóng bàn như sau:

Kích thước bàn cần phải đảm bảo: chiều dài 2.74m, chiều rộng 1.525m và chiều cao 0.76m.

Mặt bàn không bao gồm các cạnh bên, chỉ tính phần mặt phẳng trên.

Độ nảy của bóng trên mặt bàn phải đồng nhất, đảm bảo khi thả bóng từ độ cao 30cm thì bóng nảy lên khoảng 23cm.

Mặt bàn phải có màu đồng nhất và các đường kẻ phải rõ ràng với độ rộng 2cm. Các đường biên dọc dài 2.74m, đường biên ngang rộng 1.52m. Đường kẻ trắng ở giữa có độ rộng 3mm, chạy song song với các đường biên dọc, chia mỗi mặt bàn thành hai phần bằng nhau.

Mặt bàn được chia làm hai phần bằng nhau bởi một lưới cao 15.25cm ngăn cách.

Quy định về vợt bóng bàn

ITTF không có yêu cầu cụ thể về kích thước và trọng lượng của vợt. Tuy nhiên, vợt phải được cấu tạo từ hai phần chính: cốt vợt và mặt vợt.

Cốt vợt: Phải chứa ít nhất 85% gỗ tự nhiên. Lớp dán bên trong có thể được làm từ sợi carbon, sợi thủy tinh hoặc giấy nén, nhưng tổng độ dày của chúng không vượt quá 7.5% độ dày của cốt vợt (không quá 0.35mm).

Mặt vợt: Được phủ bằng cao su gai thường (gai hướng ra ngoài, độ dày tối đa 2mm) hoặc cao su mút (có thể là loại gai úp hoặc ngửa với độ dày tối đa 4mm, bao gồm cả lớp keo dán).

Khi thi đấu, nếu người chơi muốn thay đổi vợt, họ phải được sự chấp thuận của trọng tài và đối phương.

Quy định về lưới bóng bàn

Lưới bóng bàn phải bao gồm: lưới, dây căng lưới, cọc lưới và kẹp cọc gắn vào bàn.

Lưới cần được căng bởi một sợi dây nhỏ và được gắn chặt vào cọc lưới.

Độ cao của lưới phải là 15.25cm, tính từ mặt bàn lên đỉnh lưới. Mép dưới của lưới cần sát với mặt bàn và các mép hai bên sát với cọc lưới.

Cọc lưới phải được gắn vào bàn bằng kẹp và hướng ra ngoài bàn.

Quy định về bóng thi đấu

Bóng phải có dạng hình cầu, với đường kính từ 40 đến 40.5mm và trọng lượng từ 2.65 đến 2.82g.

Chất liệu làm bóng thường là polymer hoặc nhựa dẻo.

Bóng có hai tùy chọn màu: trắng và cam.

Quy định về luật giao bóng

Tùy vào hình thức thi đấu đơn hay đôi, luật giao bóng sẽ có những quy định khác nhau để phù hợp với từng thể thức.

Luật giao bóng bàn đánh đơn

Trước khi giao bóng, người chơi phải đặt bóng trên lòng bàn tay tự do, mở phẳng.

Khi tung bóng, bóng phải được tung lên theo phương thẳng đứng, tối thiểu 16cm, và không tạo xoáy.

Khi bóng rơi, người chơi đánh bóng sao cho bóng chạm mặt bàn của mình trước, sau đó mới nảy qua lưới và chạm mặt bàn của đối thủ.

Bóng phải được tung và đánh sau vạch ngang của bàn nhưng không được che khuất sau cơ thể của người chơi (trừ những phần như tay, đầu, chân).

Người chơi cần đảm bảo trọng tài và trợ lý trọng tài có thể quan sát rõ quá trình giao bóng.

Nếu trọng tài có nghi ngờ về cú giao bóng nhưng trợ lý không chắc chắn, người chơi sẽ phải thực hiện lại cú giao bóng (lần đầu nhắc nhở và không tính điểm).

Nếu vi phạm lần thứ hai trong cùng một trận, điểm sẽ được cộng cho đối phương.

Đối với những người chơi có khuyết tật, trọng tài có thể linh động về các quy định giao bóng.

Luật giao bóng bàn đánh đôi

Trong đánh đôi, người giao bóng phải đứng phía bên phải của bàn và phát bóng chéo sang nửa sân bên phải của đối phương.

Bóng cần chạm vào sân của người giao trước khi nảy qua sân của người nhận, và phải tuân thủ đúng vị trí của từng nửa sân.

Đường kẻ trắng ở giữa (rộng 3mm) chia sân thành hai phần và là một phần của mỗi nửa sân bên phải.

Luật đổi giao bóng

Sau mỗi hai điểm, quyền giao bóng sẽ được đổi cho đội đối phương.

Nếu tỷ số hai đội đạt 10:10, quyền giao bóng sẽ đổi sau mỗi điểm cho đến khi có một đội dẫn trước 2 điểm và giành chiến thắng.

Trong đánh đôi, đội giao bóng phải phân công người thực hiện giao bóng theo thứ tự đã định.

Luật đánh bóng và tính điểm

Người chơi ghi điểm khi bóng chạm sân đối phương một lần rồi ra ngoài, hoặc khi bóng chạm hai lần liên tiếp trên bàn của đối phương mà không bị trả lại.

Đội hoặc người chơi đạt 11 điểm trước sẽ thắng ván đấu. Trong đánh đôi, nếu hai đội đều đạt 10 điểm, trận đấu sẽ tiếp tục cho đến khi có đội dẫn trước 2 điểm.

Luật hội ý và nghỉ giữa hiệp

Mỗi đội chỉ được nhận chỉ đạo từ một người đã đăng ký với ban tổ chức trước trận đấu.

Thời gian hội ý diễn ra trong các khoảng nghỉ giữa các hiệp và không bao gồm thời gian khởi động hoặc trước trận đấu.

Nếu chỉ đạo không đúng luật, trọng tài có quyền rút thẻ đỏ và truất quyền người chỉ đạo ra khỏi khu vực thi đấu.

Nếu không tuân thủ, trọng tài có quyền tạm dừng trận đấu và yêu cầu sự can thiệp của bộ phận an ninh.

Những lỗi cơ bản khi thi đấu bóng bàn

Trong quá trình thi đấu bóng bàn, người chơi thường gặp một số lỗi phổ biến, đặc biệt là khi giao bóng và đánh trả bóng.

Lỗi về giao bóng

Tung bóng không đạt yêu cầu: Bóng không đạt độ cao tối thiểu 16cm hoặc tiếp xúc bóng trước khi bóng rơi.

Giao bóng sai cách: Tay tung bóng thấp hơn mặt bàn hoặc che khuất bóng bằng cơ thể.

Giao bóng quá nhanh: Giao khi đối phương chưa sẵn sàng hoặc trước khi có tín hiệu từ trọng tài.

Chậm trễ: Không giao bóng ngay sau khi nhận hiệu lệnh.

Lỗi khi đánh trả bóng

Đánh bóng không chạm bàn đối phương.

Bóng chạm bàn mình hai lần liên tiếp hoặc chạm lưới nhưng không qua bàn đối phương.

Để bóng chạm vào người.

Trong đánh đôi, không tuân thủ luân phiên đánh bóng.

Hiểu rõ luật chơi bóng bàn không chỉ giúp bạn cải thiện kỹ năng mà còn mang lại những trải nghiệm thi đấu công bằng và thú vị. Hãy nắm vững các quy tắc để tự tin tham gia mọi trận đấu.